Dinsdag 4 februari | 20:00u – 22:00
Een lans voor digitale luiheid
Spreker: Fleur Jongepier
Interviewer: Bart Jacobs
Columnist: Jelmar Gerritsen
Muzikant: Karlijn Nijkamp
“Onze grootste concurrentie”, zei de baas van Netflix eens, “is slaap”. Het bingewatchen van series is voor vele van ons zo comfortabel en verslavend dat we er gemakkelijk willoos in opgezogen worden. Net zo lang tot onze ogen van vermoeidheid dichtvallen. Dit roept de vraag op of digitale technologieën eigenlijk wel goed voor ons zijn. Staan ze aan onze kant, of ontnemen ze ons juist de mogelijkheid om onze eigen doelen te volgen?
Hoe kunnen we ons wapenen tegen de alsmaar toenemende invloed van big tech bedrijven zoals Google en Facebook? Surfend op het web krijg je vaak te maken met cookies en gebruikersvoorwaarden. We weten dat deze dingen te maken hebben met ‘gewichtige’ zaken als rechten en privacy, maar we klikken ze doorgaans snel weg om ervan af te zijn. De meeste mensen gaan liever hardlopen, naar een concert of een film kijken dan dat ze ’s avonds hun privacyrechten opeisen, de terms & conditions doorlezen en proberen te begrijpen, of een cursus AI-literacy volgen. En geef ze eens ongelijk!
Fleur Jongepier stelt daarom dat het wellicht verstandiger is om de begrijpelijke onwil en luiheid van de burger omtrent digitalisering te accepteren, of zelfs toe te juichen. Laat dergelijke zaken vooral institutionele problemen zijn, die om institutionele oplossingen vragen. In plaats van de burger meer controle te geven over haar data, haar online omgeving en haar datarechten, is het juist zaak een knip op die controle te zetten. Als ‘autonoom’ zijn betekent dat je de dingen kunt doen die je echt wilt doen, is een achter de schermen bekokstoofde stroomlijning van de digitale technologie, misschien de snelste weg naar meer online autonomie.
Fleur Jongepier is filosoof en universitair docent Toegepaste ethiek aan de Radboud Universiteit. Ze schreef een proefschrift over zelfkennis. In haar huidige onderzoek kijkt ze o.a. naar de rol en betekenis van zelfkennis binnen maatschappelijke vraagstukken als big data, de opkomst van algoritmes en privacy. Expert op het gebied van computerbeveiliging Bart Jacobs gaat met haar in gesprek.
