Gevestigde politieke partijen bestempelen nieuwkomers vaak als populistisch. En vaak zien we ook dat een partij begonnen wordt als een stem uit het volk. Een populist zegt in naam van het volk te spreken. Opmerkelijk is dat de gevestigde partijen dit in zekere zin natuurlijk ook doen. De grote vraag is waar dan het verschil zit? Gaat een populist meer uit van de onderdrukking van de bevolking door de elite? En hoe weet de populist dat hij het volk vertegenwoordigd? Daarnaast, wat betekent dat eigenlijk, om het volk in zijn geheel te vertegenwoordigen?
Aan de hand van Karl Poppers Open Society zal Lisa Westerveld op deze vraag ingaan. Popper beschrijft uitgebreid waarom democratie de beste staatsvorm is. En daarbij staat een bijzonder argument centraal: volgens Popper behoedt alleen een democratische staatsvorm, vormgegeven in een Open Society, ons van de overheersing door een tiran. Onze huidige maatschappij voldoet voor een groot deel aan de idealen die Popper beschrijft, en toch ervaren veel mensen dat de democratie hen faalt.
Waarom slagen we er niet in om optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden die de democratie ons biedt? Zitten we in een spagaat tussen de liberale rechtsstaat en democratie? En welke rol speelt de media? Spelen zij teveel in op schandaaltjes en te weinig op inhoud? En spelen populisten wel hetzelfde spel als de andere partijen?
Lisa Westerveld is gemeenteraadslid en kandidaat-kamerlid voor GroenLinks. Ze studeerde Filosofie in Nijmegen.
Mathijs van de Sande, PhD kandidaat in Politieke Filosofie, zal haar interviewen en Piet Wiersma, hoofdredacteur van Splijtstof verzorgt de column.
Muziek van Zonder Grond en een boekentafel van Roelants