Vanwege het heersende coronavirus ontmoeten veel mensen elkaar tegenwoordig online. Studeren, vergaderen, socializen, het gebeurt allemaal op afstand. Wat verandert er eigenlijk precies wanneer we elkaar veel minder fysiek tegenkomen?
Het is verleidelijk om te denken dat online communicatie niet lichamelijk is omdat we niet in dezelfde ruimte zijn. En dat dat (een van) de reden(en) is waarom het écht contact lastig maakt. Maar is dat wel zo? En op welke manier dan? Tijdens een online meeting speelt lichamelijkheid immers weldegelijk een rol. Je zit toch echt met je lijf op je stoel met je oortjes in op een computer te tikken en maakt gebruik van je stem. En eigenlijk zit je via de webcam zelfs dichter op elkaars neus dan dat je in eenzelfde ruimte acceptabel of prettig zou zijn. Bovendien krijg je via deze weg onuitgenodigd een kijkje in de privéruimte van de ander. Je zou dus kunnen stellen dat de tussen-ruimte tussen mensen in de virtuele wereld zelfs kleiner is dan normaal.
Toch komen we daardoor niet per se dichter tot elkaar. Op welke manier creëert de digitale ruimte afstand? Voor sommigen voelt het misschien alsof er opeens een zintuig wegvalt waar eerst altijd op vertrouwd kon worden. Niet iedereen beweegt zich meteen comfortabel in deze nog te verkennen digitale ruimte. Welke nieuwe wereld, taal, gebaren, sociale normen vraagt online communicatie? Hoe wennen we daaraan? En wat doet deze verandering met ons?
Kijk, denk en chat tijdens het Filosofisch Café Nijmegen online mee over de vragen die het online werken en studeren oproept. Carli Coenen en Jan Bransen gaan met elkaar in gesprek. Martha Kemper draagt een column voor.
Carli Coenen is opgeleid als filosoof. De afgelopen jaren werkte ze aan een proefschrift waarin ze het werk van de Franse fenomenoloog Merleau-Ponty en inzichten uit de belichaamde cognitie gebruikt om na te denken over wat (kritisch) nadenken precies is.
Jan Bransen is hoogleraar Filosofie van de gedragswetenschappen aan de Radboud Universiteit. Hij onderzoekt de begrippenkaders die ten grondslag liggen aan ons alledaagse mensbeeld, waarin wij onszelf beschouwen als rationele, autonome en moreel verantwoordelijke individuen.
Martha Carolien Kemper is redactielid van het Filosofisch Café, masterstudent filosofie en heeft gewerkt als online docent.
